Home Poradniki Sprzętowe Robobike, czyli przyszłość na Shimano XTR Di2

Robobike, czyli przyszłość na Shimano XTR Di2

0
526

 

Fakty

 

Czy nam się to podoba, czy nie, nowoczesna technika jest w rowerach obecnie powszechna, nawet jeśli nie od razu zdajemy sobie z tego sprawę. No i oczywiście nie zawsze to nasycenie jest jednolite. Rower MTB, jako ukoronowanie ewolucji sprzętu na dwóch kółkach, już dawno przestał przypominać pierwsze samoloty, i tak jak one składać się z rurek, stalowych cięgien i kilku kawałków gumy. Nie wierzycie? A jakie hamulce mają wasze rowery? Z niemal stuprocentową pewnością można powiedzieć, że są to hydrauliczne tarczówki, hydraulika bulgoce też w amortyzacji. Skoro układ hamulcowy przeszedł podobną drogę jak w przypadku samochodów, nie ma żadnego powodu, by inaczej było też w przypadku przekazywania informacji w napędzie. XTR Di2 to wprawdzie dopiero pierwsza grupa MTB wykorzystująca przewody elektryczne w miejsce linek, ale rewolucji nie da się zatrzymać. Pozbycie się zawodnych cięgieł i pancerzy oraz zastąpienie ich przewodami hydraulicznymi powoduje, że odpadają części ulegające najszybszemu zużyciu. O przewadze podobnych rozwiązań masowo przekonują zawodnicy i amatorzy, na szosie i w przełajach, ci, którzy przesiedli się i nie wyobrażają sobie powrotu od Di2 do… lamusa. Obecnie właściwie tylko cena, czyli dostępność tańszych komponentów, ogranicza rozwój MTB w tym kierunku.

 

Eksperyment

 

Postanowiliśmy zbudować taki zaawansowany technicznie rower MTB i sprawdzić, jak się sprawuje na co dzień, używając do tego wyłącznie dostępnych części. Wybraliśmy jednak te, w których producenci postawili na zaawansowanie technologiczne, zarówno pod kątem elektroniki, jak i wykorzystania nowoczesnych materiałów. Założyliśmy jednocześnie, że ma to być rower w 100% zdatny do jazdy, bez ekstremalnie odchudzanych, eksperymentalnych części. Jednym słowem taki, który każdy mógłby zbudować, gdyby chciał powtórzyć nasz eksperyment. W ramach prób w niektórych przypadkach użyliśmy różnych komponentów, szukając rozwiązania najbardziej pasującego do koncepcji. Hasło przewodnie, czyli „rower przyszłości XC”, wyznaczyło kierunek zmian.


 

Formuła 1 MTB

 

Wybór padł na rower XC z oczywistego powodu, to tu występuje obecnie najciekawsze połączenie możliwości technicznych w przypadku sprzętu i wyżyłowania ludzkiego organizmu. To tu w sposób  najjaskrawszy widocznym się staje, że wyrafinowanie sprzętu nie może odbywać się kosztem jego wytrzymałości. Zupełnie nieprzypadkowo rowery najlepszych zawodników nie są najlżejsze, a Julien Absalon, jeżdżący na XTR Di2 i obecnie na rowerze BMC Teamelite 01 z mini amortyzacją, brawurowo udowadnia, że technika pomaga w wygrywaniu. To prawda, rowery czołowych zawodników są lekkie, a wyniki w granicach 8,5 kg dla twentyninera nie należą do rzadkości, ale nadal niska masa nie jest priorytetem. Ważniejsze staje się dotarcie do mety, a do tego niezbędna jest niezawodność sprzętu. 

 

Elementy składowe

 

Tak zwane prace koncepcyjne, czyli zastanawianie się, jakie elementy składowe powinny znaleźć się w projekcie, trwały dłużej niż samo złożenie. I tak naprawdę trwają nadal, bo idea ma charakter rozwojowy. Kolejne kilka miesięcy trwało dochodzenie do stanu obecnego, który uznać można za wersję beta (przez analogię do programów komputerowych). A jak powinien wyglądać produkt finalny? Przeczytacie w ostatnim akapicie.

 

„Oczywistą oczywistością” było od początku, że chcemy użyć napędu XTR Di2, który wyznaczył nowe standardy jakości działania. Kolejna decyzja dotyczyła ramy. I tu (poza koniecznością kompatybilności z Di2) wahanie trwało długo, zupełnie tak jak zastanawiają się zawodnicy przed każdymi zawodami, czy wybrać fulla, czy hardtaila. Ostatecznie padło na karbonowego twentyninera Canyona, bo duże koła sprawiają, że na wielu trasach rower w pełni amortyzowany staje się zbędny, wciąż jednak sztywniak będzie o kilogram lżejszy od swojego zawieszonego odpowiednika. Nie chcieliśmy się wyrzekać elektronicznego sterowania amortyzacji, więc do przodu trafił Fox 32 Float iCTD. Postaraliśmy się o to, by tam, gdzie to możliwe, przewody ukryć w ramie, więc bateria systemu Di2 trafiła do sztycy podsiodłowej Pro, odpowiednio do tego przystosowanej. W przypadku kół wybór padł na karbonowe i futurystyczne koła Crank Brothers, obute w bezdętkowe opony Continentala. Rower uzupełniliśmy o siodło Prologo, ze specjalnymi strefami antypoślizgowymi, pedały Crank Brothers i lekkie chwyty oraz mostek ostatniej firmy. Całą specyfikację znajdziecie obok.

 

Montaż

 

Zanim rower zaczął jeździć, trzeba go było złożyć. Zasadnicza różnica, w stosunku do sprzętu, jaki znamy na co dzień, polegała na tym, że wszystkie komponenty elektroniczne działają na zasadzie plug & play. Życie mechanika rowerowego staje się prostsze, bo poza przykręceniem komponentów do ramy regulacja i ustawienia sprowadzają się głównie do podłączenia do komputera. Nasz poradnik montażu XTR Di2 znajdziecie w dziale poradników na magazynbike.pl, podobnie jak instrukcję konfiguracji napędu. Identycznie zachowuje się widelec Fox’a, który dosłownie ożywa zaraz po podłączeniu kabli. Najwięcej problemów mieliśmy z… umieszczeniem akumulatora. Dalekosiężny plan zakłada, że w rowerze znajdzie się też sztyca regulowana, ale wykluczało to montaż w tym miejscu akumulatora. Również mostek, który pozwalałby na przeniesienie go do rury sterowej (a taki model, Tharsis XC, Pro ma dostępny), nie był jeszcze do dostania. Akumulator wylądował więc w sztycy, zgrabnie ukryty, i zostanie w przyszłości przeniesiony. Tym bardziej, że lada moment mają się pojawić sztyce z elektroniczną blokadą. Inne problemy? Zero. Trzeba się tylko przyzwyczaić do obecności kabli w okolicach kierownicy.  

 

Jak rower montowaliśmy możecie zobaczyć tutaj

 

Praktyka

 

Kilka miesięcy jazdy, w tym startów w maratonach, pozwoliło zweryfikować w praktyce działanie sprzętu. Najdłużej trwała konfiguracja elementów kokpitu ze względu na różnice w ergonomii w stosunku do napędów mechanicznych. XTR Di2 jest jednak nie tylko elektryczny, to pierwsza grupa, którą można konfigurować w tak szerokim zakresie. Manetka może być zamontowana po lewej lub prawej stronie dźwigni hamulcowej, dodatkowo regulować można długość każdej dźwigni. Oprogramowanie pozwala zaś na zmianę logiki działania, czyli np. tego, która z manetek działa w górę, a która w dół. W efekcie… zdemontowaliśmy zupełnie lewą manetkę. Mimo napędu 2×11 nie jest zupełnie potrzebna. Prawa, dzięki funkcji Synchro Shift, wystarcza w 100%. Dwie tarcze z przodu zostały zaś ze względu na uniwersalność roweru oraz nasze eksperymenty. Często przywoływane obawy dotyczące pojemności akumulatora nie znajdują żadnych podstaw, starcza na miesiące jazdy. Ba, gdy się kończy, fakt ten sygnalizuje miganie odpowiedniej ikony, zmiana biegów nadal działa. Następnie przestaje działać przerzutka przednia, w końcu tył, ale trwa to także kilka godzin. Trzeba być supergapą, by przegapić doładowanie (trwa zaledwie kilka godzin, już po godzinie można jeździć przez miesiąc).

 

Przyszłość

 

Co dalej? Czas na automatyzację! W chwili obecnej rezygnacja z wielu zawodnych elementów przełożyła się na bezawaryjność sprzętu, ale już widoczne są możliwości pójścia dalej. W gruncie rzeczy elektronika pełni jeszcze rolę wyłącznie służebną. Celowo umieściliśmy w systemie odbiornik GPS Garmina Edge 1000, który jest w stanie komunikować się z napędami Di2 po użyciu nadajnika D-Fly SM-EWW01 Shimano, który przekazuje dane o aktualnym przełożeniu bezprzewodowo. To na razie tylko jednostronny przepływ danych i choć takie rozwiązanie jeszcze nie istnieje, można sobie bez problemu wyobrazić, że łączymy wybór przełożeń z zapisanym profilem trasy i… wskazaniami mocy, aktualnie produkowanej przez zawodnika. Następnie wyrafinowane oprogramowanie samo dobiera najlepsze przełożenie, ba, ustawia też odpowiednio amortyzację, np. ją utwardzając. A że wcześniej wpisano dane dotyczące też wydolności zawodnika, bo zrobiono mu odpowiednie badania wydolnościowe, dostajemy maksymalną efektywność przemieszczania się. Fantastyka? Automatyczny dobór przełożeń Shimano pokazało już w… 2007 roku (choć w rowerach miejskich), istnieją też rozwiązania takie jak Bioshift, które wybierają biegi na podstawie obciążeń, już w fazie działających prototypów (tym razem na szosie). Zawieszenie automatycznie utwardza się w rozwiązaniu eLECT Magury czy Brainie Specializeda. Shimano pracuje też nad własnym miernikiem mocy, a obecnie bez problemu da dołączyć do XTR Di2 choćby miernik Stages (tak, czekamy na dostawę!).
Najtrudniejsze może się okazać samo oprogramowanie, ale tu wystarczy wspomnieć… Porsche, których automatyczne skrzynie zmieniają biegi szybciej niż ręczne. A przecież tak niedawno samochód sportowy musiał mieć ręczną wajchę… Jak się wam podoba taka wizja?

 

Specyfikacja

 

Rama Grand Canyon CF SLX 29, rozmiar S

Amortyzator Fox 32 Float 29” 100 mm iCTD Fit 15QR

Stery Cane Creek 40

Przerzutka tylna Shimano XTR Di2

Przerzutka przednia Shimano XTR Di2

Manetki Shimano XTR Di2 (tylko prawa)

Korba Shimano XTR, 36/22 z

Tryb Shimano XTR, 11-40 z

Łańcuch Shimano XTR

Środek Suportu Shimano XTR, Press-Fit

Pedały Crank Brothers Eggbeater 11

Koła Crank Brothers Cobalt 11

Opony Continental 

Sztyca Pro Tharsis XC

Siodło Prologo Zero II CPC

Mostek Crank Brothers Cobalt 11

Kierownica Tharsis XC Flat

Chwyty Crank Brothers Cobalt

Hamulca Magura MT8 (tarcze 180/160 mm)

Komputer Garmin Edge 1000

 

 

Manetka XTR Di2 jest tylko jedna, dzięki funkcji Synchro Shift wystarcza do obsługi całego napędu

 

 

Amortyzator Fox’a z systemem iCTD także jest sterowany elektronicznie 

 

Nietypowa konstrukcja piast i szprych sprawia, że obręcze w kołach Crank Brothers od razu przystosowane są do opon bezdętkowych

 

Obręcz z karbonu Crank Brothers pozwala na obniżenie masy rotującej

Trudno o większe zagęszczenie techniki. Karbon w dźwigni hamulca oraz elektroniczna, obrotowa manetka Fox’a

 

Centrum akcji – przerzutka tylna XTR Di2

Specjalne, antypoślizgowe wstawki mają kształt miniwulkanów, to system CPC Prologo

 

Z zewnątrz zwyczajna, a w środku sztycy Pro Tharsis XC kryje się piękne wnętrze – akumulator Di2
 

 

Wszystkie dane pod kontrolą, od pozycji na mapie po przełożenia i ustawienia amortyzacji

 

 

 

 

0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Translate »